Gość 13.11.2014 14:04

Mam takie pytanie historyczne (z historii). Czy w starożytności, w czasach powstawania biblii, zarówno przed naszą erą jak i po Chrystusie – chodzi mi o źródło, dawne czasy, powstawanie pisma i języka – czy wtedy jak było już rozwinięte pismo i język, to używano dużych liter, kropek, przecinków, wykrzykników, znaków zapytania, myślników nawiasów, itd.? Widzę to w biblii (prócz wykrzykników i znaków zapytania bo tych chyba nie ma jeśli się nie mylę, co też ciekawe). No więc:
- co z tymi kropkami kończącymi zdania, przecinkami, dużymi literami itd., czy to już istniało w starożytności i źródłach biblii?
- czy jak w Piśmie jest napisane słowo „Ten, On” z dużych liter – czyli chodzi o Boga – to w oryginale hebrajskim czy greckim też było jakoś w tamtym języku to napisane z dużej litery?
- co z wykrzyknikami i znakami zapytania w biblii, czy są i dlaczego ewentualnie ich nie ma?
- po co są zaznaczone rozdziały i wersety w biblii? Tego rozumiem wcześniej nie było w źródle?
- czy takie wstawki, tytuły, mówiące o temacie jaki ma jakiś fragment w biblii, to tego też nie było w źródle? Chodzi mi o taki tytuł jak na przykład w Księdze Wyjścia: Arka. Przybytek i sprzęty – tego nie było w źródle? Tak? Jak to rozpoznawać, co dopisane?

Dziękuję

Odpowiedź:

1. O ile odpowiadającemu wiadomo znaki przestankowe wprowadzono w piśmie później. Zresztą w piśmie hebrajskim nie ma też samogłosek. Z dużymi literami też różnie bywało. Sporo manuskryptów ma same duże litery.

2. Rozdziały i wiersze wprowadzono w Biblii dla łatwiejszego znalezienia konkretnego fragmentu, na który ktoś się powoływał...

3. Tytuły części, perykop, to wstawki współczesnych wydawców. Maja czynić jaśniejszym układ tekstu, jego strukturę...

J.