Iza 25.11.2005 14:41

poszukuję wszelkich informacji o górach Agra i Garizim.o Garizim jest triochę w Biblii, ale pragnę wiedzieć więcej.

Na temat góry Agra nie ma żadnych informacji zarówno w Encyklopedii Biblijnej P. J. Achtemaiera, jak i w Słowniku Wiedzy Biblijnej B. M Metzgera i M. D Coogana...

O Garizim... w tej pierwszej...

GARIZIM, masywna góra (850 m n.p.m.), położona naprzeciwko góry Ebal, na centralnej wyżynie Samarii. Na szlaku między Ebal i Garizim, obok skrzyżowania dróg, wiodących z południa na północ i ze wschodu na zachód, leży Sychem. W Pwt 13,29; 27,12 i Joz 8,33 czytamy o ceremonii wykrzykiwania błogosławieństw z Garizim i przekleństw z Ebal - konsekwencji posłuszeństwa lub nieposłuszeństwa przymierzu zawartemu z Bogiem. W Sdz 9,7 Jotam wygłasza swoją bajkę, stojąc na górze Garizim, być może w miejscu zniszczonej w XVII lub XVI w. przed Chr. świątyni na pagórku Tananir, znajdującym się pół kilometra na południowy wschód od Sychem i wznoszącym się nad nim 90 m. Sdz 9,37 mówi o tabur ba-arec, „pępku Ziemi", sugerując, że Garizim było mitycznym miejscem, położonym między niebem a ziemią. Dla Samarytan Garizim jest najwyższą górą, miejscem oddawania czci Bogu (J 4,20). Józef Flawiusz, żydowski historyk z I w. po Chr., pisze, że Samarytanie zbudowali na Garizim świątynię w IV w. przed Chr. Monety i dokumenty pisane, pochodzące z II i III w. po Chr., potwierdzają istnienie na Garizim świątyni zbudowanej przez Hadriana (ok. 130 r. po Chr.) ponad Neapolisem (obecnym Nablusem). Podczas prac wykopaliskowych, prowadzonych na Tell er-Rac, stanowiącym odnogę Garizim, położoną blisko drogi prowadzącej z Sychem do Nablusu, natrafiono na pozostałości fundamentów świątyni Hadriana, zbudowanej na podium, być może na platformie dawnej samarytańskiej świątyni. Na głównym szczycie, około pół kilometra na południe, znajdują się ruiny kościoła Matki Bożej, zbudowanego około 484 r. po Chr. przez Zenona i otoczonego obronnym murem przez Justyniana około 532 r. po Chr. Tuż obok istnieje miejsce kultu samarytańskiego, nadal używane podczas święta Paschy przez potomków dawnych Samarytan. Na południowy wschód od tego skupiska budowli rozciągają się ruiny hellenistycznego miasta. Podczas prac wykopaliskowych, prowadzonych w połowie lat osiemdziesiątych, natrafiono na umocniony mur otaczający teren, na którym znajdowały się domostwa, oraz obszar otoczony oddzielnym murem, wewnątrz którego znajduje się kamienny dziedziniec z prowadzącymi do niego stopniami — inna możliwa lokalizacja świątyni samarytańskiej. Odkryte w tym miejscu aramejskie i hebrajskie inskrypcje wskazują na sakralny charakter budowli, a monety i naczynia datuje się na początek II w. przed Chr., kiedy to około110 r. przed Chr. Jan Hirkan I zniszczył miasto.

J.