Za kulisami 04.07.2008 16:56

1) Jeżeli jest się pracownikiem redakcji czy wydawnictwa, stacji radiowej lub telewizyjnej, drukarzem czy tłumaczem prędzej czy później spotka się człowiek z problemem pracy przy treściach, które są niezgodne z katolickim sposobem życia, choć nie są ani pornograficzne, nie zieją nienawiścią ani nie są np. okultystyczne ale mogą mieć na kogoś ogólnie rzecz biorąc zły wpływ. Będzie to może poradnik o wychowaniu dzieci zawierający oprócz innych przydatnych wskazówek sugestie niezgodne z etyką seksualną Kościoła, wywiad z kimś poważanym, kto ujawnia dyskusyjne poglądy na temat religii czy nawet rzecz znacznie mniej oczywista, jak np. literatura fantasy, która osobie niedojrzałej może namieszać w głowie. Pracownik „techniczny” nie może (i ze względu na rzetelność nie powinien) cenzurować treści. Nie oczekuje się też, że będzie do książki, filmu czy audycji wstawiał własny komentarz moralny. Z drugiej strony fakt, że takie treści krążą może negatywnie na kogoś wpłynąć.

Jak ocenić swoją odpowiedzialność w takiej sytuacji? Bierze się udział w rozprzestrzenianiu treści które nie są wyłącznie negatywne, ale mogą na kogoś źle wpłynąć, bo zawierają coś ewidentnie sprzecznego z nauczaniem Kościoła. Z drugiej strony nie zgadzam się z tym, co jest w nich niesłuszne, ale nie zawsze mogę o prostu odmówić, bo poza tym fragmentem, który może być szkodliwy, przekaz bywa bardzo wartościowy, więc nie zawsze taka odmowa zdaje się mieć sens. Czasem też nie da się dokładnie przejrzeć tego nad czym się pracuje, przed podjęciem decyzji i jest się już zobowiązanym. Nie chcę tego problemu bagatelizować, bo zgorszenie jest sprawą poważną. Z drugiej jednak strony praca wyłącznie z treściami pozytywnymi bywa trudna, bo kultura dopuszcza do obiegu dużo treści o mieszanej wartości, z których zresztą wolno nam korzystać. Czy zatem możemy je także współtworzyć?

Pytanie nie jest czysto teoretyczne, bo pracuję jako taki właśnie „pracownik techniczny” i nie mając takich narzędzi jak autor, pomagam jednak swoją pracą rozpowszechniać różne treści – także takie, w których z jakąś częścią przekazu (konkretną poradą, opinią) nie mogę się zgodzić. Gdyby to uznać za grzech (nawet lekki), to moim obowiązkiem byłoby pracy przy takich treści unikać nawet dużym kosztem. Nie mówiąc już o tym, jak duża byłaby moja odpowiedzialność, gdyby uznać to za grzech ciężki...

2) I drugie pytanie, chyba prostsze. W pewnej książce autor postanowił umieścić inteligentną maszynę, której skrót nazwy oznaczał w pewnym języku Boga. Wydało mi się to niepokojąco bluźniercze, ale postanowiłam sprawdzić, czy na pewno wiedział co robi (choć wiedziałam, że ten język zna) i przekartkowałam powieść w poszukiwaniu wyraźnego wyjaśnienia. Okazało się, że skrót stworzył świadomie. Nie mam pewności, czy miało to być bluźnierstwo (podejrzewam wręcz, że nie, bo zaakcentował, że nazwa ta jest niesłuszna), ale nie o to chodzi. Pytanie, czy samo upewnienie się co do takiej rzeczy można by nazwać akceptowaniem bluźnierstwa, skoro pomimo podejrzeń jednak się upewniałam, mając nadzieję, że autor nie wiedział, co robi a ostatecznie nie mam nawet pewności, czy rzeczywiście zamierzał bluźnić? Wydaje mi się, że nie, ale bluźnierstwo to nie jakiś drobiazg, więc wolę zestawić to z cudzą oceną.

Pozdrawiam

Odpowiedź: