MM 24.07.2004 23:28

Jakie są podstawy nieomylności papieża? Czy zanim dogmat ten został ogłoszony papież był omylny? Czy jacyś papieże, w tym Jan Paweł II korzystali z tego przywileju?

Sobór Watykański I wszystko dokładnie wytłumaczył:

Nieomylne nauczanie Rzymskiego Papieża. — W tym prymacie apostolskim, który posiada Rzymski Papież jako następca Piotra, księcia Apostołów, nad całym Kościołem, zawiera się także najwyższa władza nauczania. Utrzymywała to zawsze Stolica święta, potwierdza to stała praktyka Kościoła, głosiły to samo sobory powszechne, te zwłaszcza, na których jednoczył się Wschód z Zachodem w jedności wiary i miłości.

Ojcowie bowiem IV Soboru Konstantynopolskiego, idąc śladem swych poprzedników, ogłosili następujące wyznanie wiary: „Pierwszym warunkiem zbawienia jest przestrzegać zasad prawdziwej wiary… A ponieważ nie można pominąć postanowienia Pana naszego Jezusa Chrystusa, który mówi: Ty jesteś Opoka i na tej opoce zbuduję mój Kościół (Mt 16,18) i słowa te znajdują potwierdzenie w faktach, gdyż wiara katolicka zawsze była zachowana nieskalana na Stolicy Apostolskiej i święta nauka głoszona; przeto nie chcąc odłączyć się od tej wiary i nauki… spodziewamy się zasłużyć na pozostanie w tej jedności, którą głosi Stolica Apostolska i w której jest nienaruszona i prawdziwa siła chrześcijańskiej religii”.

Za zgodą zaś II Soboru Lyońskiego Grecy oświadczyli: „Święty Kościół rzymski posiada najwyższy i pełny prymat oraz zwierzchnictwo nad całym Kościołem katolickim, uznając zgodnie z prawdą i w pokorze, że je otrzymał z pełnią władzy od samego Pana w osobie św. Piotra, księcia, czyli głowy Apostołów, którego następcą jest Rzymski Biskup. Ponieważ więcej niż inni jest zobowiązany bronić prawd wiary, więc też do niego należy rozstrzygać wszelkie kwestie sporne w dziedzinie wiary” .

Wreszcie Sobór Florencki dokładnie określił, że „Biskup Rzymski jest prawdziwym zastępcą Chrystusa, głową całego Kościoła oraz ojcem i nauczycielem wszystkich chrześcijan. Jemu w osobie św. Piotra została przez Pana naszego Jezusa Chrystusa przekazana pełna władza pasterzowania, kierowania i rządzenia całym Kościołem”.

Aby zadośćuczynić temu obowiązkowi pasterskiemu, poprzednicy Nasi zawsze pracowali niezmordowanie nad rozszerzaniem zbawczej nauki Chrystusa wśród wszystkich narodów ziemi i z równą troską czuwali, aby tam, gdzie została przyjęta, przechowywano ją czystą i nieskażoną. Dlatego biskupi całego świata, bądź pojedynczo, bądź też zgromadzeni na synodach, idąc za długotrwałym zwyczajem kościołów i postępując w myśl dawnych wskazań, donosili do tej Stolicy Apostolskiej o tych zwłaszcza niebezpieczeństwach, które ujawniały się w dziedzinie wiary, aby naprawić szkody jej wyrządzone w tym zakresie, w jakim wiara nie powinna ponieść uszczerbku. Biskupi zaś Rzymscy według tego, jak wymagały warunki czasu i spraw, bądź zwoływał Sobory Powszechne albo też badali opinię Kościoła po całym świecie, bądź przez synody lokalne, bądź za pośrednictwem środków, jakich im dostarczała Opatrzność, jasno określali obowiązującą naukę, którą z pomocą Bożą uznali za zgodną z Pismami świętymi i apostolskimi Tradycjami.

Albowiem następcom Piotra Duch Święty został obiecany nie w tym celu, by na podstawie Jego objawienia podawali nową naukę, lecz aby przy Jego pomocy święcie zachowywali i wiernie wyjaśniali otrzymane przez Apostołów Objawienie, tzn. depozyt wiary. Ich apostolską naukę przyjęli wszyscy czcigodni Ojcowie, a święci i prawowierni Doktorzy mieli ją w poważaniu i szli za nią. Wiedzieli doskonale, że ta Stolica Piotrowa jest zawsze wolna od wszelkiego błędu zgodnie z Boską obietnicą uczynioną przez naszego Pana i Zbawcę głowie swoich Apostołów: „A ja modliłem się za ciebie, by nie zabrakło ci wiary; a ty kiedyś, nawróciwszy się, utwierdzaj braci twoich”.

Ten więc nigdy nie ustający charyzmat prawdy i wiary został udzielony Piotrowi i jego następcom na tej Stolicy po to, aby sprawowali swój wzniosły urząd dla zbawienia wszystkich; aby cała owczarnia Chrystusowa, zawrócona przez nich od zatrutego błędem pokarmu, karmiona była strawą niebiańskiej nauki, aby usunąć okazję do schizmy i cały Kościół zachować w jedności tak, by wsparty na swoim fundamencie trwał silny przeciwko mocom piekła. Ale ponieważ w tej epoce, potrzebującej najbardziej zbawczej skuteczności Apostolskiego urzędu, znajduje się wielu ludzi uwłaczających jego powadze, przeto uważamy za rzecz bezwzględnie konieczną uroczyście określić prerogatywy, które Jednorodzony Syn Boga zechciał złączyć z najwyższym pasterskim urzędem.

Dlatego trzymając się wiernie Tradycji otrzymanej od początku wiary chrześcijańskiej, ku chwale Boga, Zbawiciela naszego, ku podwyższeniu religii katolickiej i zbawieniu chrześcijańskich narodów, za zgodą świętego Soboru nauczamy i definiujemy jako dogmat objawiony przez Boga, że Biskup Rzymski, gdy mówi ex cathedra — tzn. gdy sprawując urząd pasterza i nauczyciela wszystkich wiernych, swą najwyższą apostolską władzą określa zobowiązującą cały Kościół naukę w sprawach wiary i moralności — dzięki opiece Bożej przyrzeczonej mu w osobie św. Piotra Apostoła posiada. tę nieomylność, jaką Boski Zbawiciel chciał wyposażyć swój Kościół w definiowaniu nauki wiary i moralności. Toteż takie definicje są niezmienne same z siebie, a nie na mocy zgody Kościoła.

r.