Marek
21.02.2003 20:15
Od którego stopnia pokrewieństwa Kościól Katolicki dopuszcza wstępowanie w związek małżeński? I dalej, jaka jest metoda obliczania stopnia pokrewieństwa?
Odpowiedź:
Kodeks Prawa Kanonicznego tak to w kanonie 1091 formułuje:
§ 1. W linii prostej pokrewieństwa nieważne jest małżeństwo między wszystkimi wstępnymi i zstępnymi, zarówno prawego pochodzenia, jak i naturalnymi.
§ 2. W linii bocznej nieważne jest aż do czwartego stopnia włącznie.
(...)
§ 4. Nigdy nie zezwala się na małżeństwo, jeśli istnieje wątpliwość, czy strony są spokrewnione w jakimś stopniu linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.
Wyjaśnijmy: z linią prostą mamy do czynienia wtedy, gdy występuje pokrewieństwo córka – matka – babcia – prababcia itp. Z linią boczną wtedy, gdy chodzi o kuzynów, ciotki itp. Tak to formułuje KPK, kanon 108:
§ 1. Pokrewieństwo oblicza się poprzez linie i stopnie.
§ 2. W linii prostej tyle jest stopni, ile zrodzeń, czyli osób, nie licząc przodka.
§ 3. W linii bocznej jest tyle stopni, ile jest osób w obydwu razem liniach, nie licząc przodka.
Ujmując rzecz prościej liczy się liczbę zrodzeń dzielących danych krewnych. Np. dziadek i wnuczka to drugi stopień linii prostej, brat i siostra to drugi stopień linii bocznej. A najbliżsi kuzyni, to czwarty stopień linii bocznej. Do tego stopnia pokrewieństwa istnieje przeszkoda w zawarciu małżeństwa.
Dodajmy jeszcze, że oprócz pokrewieństwa istnieje także powinowactwo i pokrewieństwo spowodowane przez adopcję. Istnieje także przeszkoda w zawarciu małżeństwa związana z konkubinatem. Te sprawy tak ujmuje KPK:
Kan. 1092 - Powinowactwo w linii prostej powoduje nieważność małżeństwa we wszystkich stopniach.
Kan. 1093 - Przeszkoda przyzwoitości publicznej powstaje z nieważnego małżeństwa po rozpoczęciu życia wspólnego albo z notorycznego lub publicznego konkubinatu. Powoduje zaś nieważność małżeństwa w pierwszym stopniu linii prostej między mężczyzną i krewnymi kobiety i odwrotnie.
Kan. 1094 - Nie mogą ważnie zawrzeć małżeństwa ze sobą ci, którzy są związani pokrewieństwem prawnym powstałym z adopcji, w linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.
J.