Katechizm Kościoła Katolickiego (2088) tak kwestię wyjaśnia:
Pierwsze przykazanie domaga się od nas umacniania naszej wiary, strzeżenia jej z roztropnością i czujnością oraz odrzucania wszystkiego, co się jej sprzeciwia. Można w różny sposób zgrzeszyć przeciwko wierze. Dobrowolne wątpienie dotyczące wiary lekceważy to, co Bóg objawił i co Kościół podaje do wierzenia, lub też odmawia uznania tego za prawdziwe. Wątpienie niedobrowolne oznacza chwiejność w wierze, trudność w przezwyciężaniu zarzutów związanych z wiarą lub też niepokój spowodowany jej niejasnością. Wątpienie może prowadzić do duchowego zaślepienia, jeśli jest dobrowolnie podtrzymywane.
Różnicę miedzy wątpieniem dobrowolnym i niedobrowolny dość dobrze ujął o. Jacek Salij w artykule na stronie:
http://www.mateusz.pl/ksiazki/js-pn/js-pn_03.htm J.