Ewelinnna 18.11.2003 23:51
Bog nas ulepil z gliny, a kobiete wyciagnal z zebra mezczyzny - czy naprawdę tak było czy też jest to tylko jakaś przenośnia? Jakie jest stanowisko żydów w tej kwestii?
Odpowiedź:
W jedenastu pierwszych rozdziałach Księgo Rodzaju mamy do czynienia z prehistorią biblijną. Coś, co wydarzyło się w czasach przedhistorycznych nie może być pisywane za pomocą gatunków literackich używanych do opisywania historii (kronika, saga rodzinna, wspomnienia itp.). Musi być opisywane gatunkami do tego się nadającymi (np. mit, legenda itp.). Tekst o stworzeniu człowieka z 2 rozdziału Księgo Rodzaju to tzw. opowiadanie mądrościowe. Nie są w nim istotne fakty, ale morał, jaki możemy z opowiadanej historii wyciągnąć. Traktując jego wypowiedź dosłownie oskarżamy go o zupełną nieznajomość rzeczywistości, choćby w kwestii prawdy, że do przekazywania życia potrzebni są kobieta i mężczyzna (to aluzja do historii Kaina i Abla i zadawanych w związku z tym pytań o możliwość posiadania potomstwa przez samych mężczyzn lub kazirodztwa). Ale tym sposobem wystawiamy przede wszystkim świadectwo swojej nieumiejętności zrozumienia opowiadań z podtekstem i wyciągnięcia z nich morału.
Otóż opowiadanie o stworzeniu człowieka jest jedną wielką przenośnią mającą pokazać kim jest człowiek i jakie jest jego powołanie. Ulepienie go z prochu ziemi pokazuje, że jest on cząstką świata materialnego. Tchnięcie w jego nozdrza tchnienia życia pokazuje nam go jako istotę przekraczającą ten świat, mającą w sobie pierwiastek duchowy. Umieszczenie w ogrodzie symbolizuje powołanie do szczęścia (dla ludzi mieszkających w kraju, gdzie głównym problemem jest brak wody ogród nad obfitą w wodę rzeką na pewno był symbolem raju). Kolejność stwarzania (człowiek, rośliny, zwierzęta) ma pokazać, że człowiek jest najważniejszym stworzeniem i że Bóg dla niego, dla jego szczęścia stworzył wszystko. Nazywanie zwierząt pokazuje, że człowiek nad nimi panuje (w tamtej kulturze nadawanie imienia oznaczało panowanie a poznawanie imienia dobrą znajomość). Smutek Adama przed stworzeniem Ewy pokazuje, że człowiek do szczęścia potrzebuje drugiego człowieka i że nawet otoczenie najpiękniejszych rzeczy dać mu go nie może. Stworzenie w końcu Ewy z żebra Adama pokazuje, że kobieta i mężczyzna są sobie równi (mają jedną naturę) i przy okazji tłumaczy dlaczego mężczyzna i kobieta tak bardzo lgną do siebie...
W kwestii rozumienia tego tekstu przez Żydów najlepiej zapytać u źródła. Możesz to zrobić wchodząc na stronę:
http://www.pardes.pl/
J.
Otóż opowiadanie o stworzeniu człowieka jest jedną wielką przenośnią mającą pokazać kim jest człowiek i jakie jest jego powołanie. Ulepienie go z prochu ziemi pokazuje, że jest on cząstką świata materialnego. Tchnięcie w jego nozdrza tchnienia życia pokazuje nam go jako istotę przekraczającą ten świat, mającą w sobie pierwiastek duchowy. Umieszczenie w ogrodzie symbolizuje powołanie do szczęścia (dla ludzi mieszkających w kraju, gdzie głównym problemem jest brak wody ogród nad obfitą w wodę rzeką na pewno był symbolem raju). Kolejność stwarzania (człowiek, rośliny, zwierzęta) ma pokazać, że człowiek jest najważniejszym stworzeniem i że Bóg dla niego, dla jego szczęścia stworzył wszystko. Nazywanie zwierząt pokazuje, że człowiek nad nimi panuje (w tamtej kulturze nadawanie imienia oznaczało panowanie a poznawanie imienia dobrą znajomość). Smutek Adama przed stworzeniem Ewy pokazuje, że człowiek do szczęścia potrzebuje drugiego człowieka i że nawet otoczenie najpiękniejszych rzeczy dać mu go nie może. Stworzenie w końcu Ewy z żebra Adama pokazuje, że kobieta i mężczyzna są sobie równi (mają jedną naturę) i przy okazji tłumaczy dlaczego mężczyzna i kobieta tak bardzo lgną do siebie...
W kwestii rozumienia tego tekstu przez Żydów najlepiej zapytać u źródła. Możesz to zrobić wchodząc na stronę:
http://www.pardes.pl/
J.
